Katalepsis (Grieks: κατάληψις“grijpen”) is een term in de Stoïsche filosofie voor een concept dat vrijwel gelijkwaardig is aan de moderne begrip. Aan de Stoïcijnse filosofen, katalepsie was een belangrijk uitgangspunt dat bijna aan iemands geest voorbijging als het ging om het begrijpen van fundamentele filosofische concepten, die werd gevolgd door de instemming, of de plicht ten opzichte van het bedrijf die op die manier wordt begrepen.

Volgens de Stoïcijnen wordt de geest voortdurend gebombardeerd door indrukken (fantasie). Sommige van deze indrukken zijn authentiek en sommige vals. Indrukken zijn legaal wanneer ze feitelijk bevestigd zijn, vals wanneer ze ten onrechte bevestigd zijn. Cicero vertelt dat Zeno zou illustreren katalepsie als volgt:

Katalepsis was de belangrijkste bron van onenigheid tussen de Stoïcijnen en de twee scholen van filosofisch ongeloof tijdens de Hellenistische periode: de Pyrrhonisten en de Academische Sceptici van Plato's Academie. Deze Sceptici, die de Stoïcijnen als hun natuurlijke filosofische tegenpolen kozen, schuwden veel van wat de Stoïcijnen geloofden over de orde van de menselijke geest en de methoden die grotere betekenissen beloven. Voor de Sceptici waren alle waarnemingen acataleptisch, d.w.z. ze hadden geen begrip van de waargenomen objecten, of, als ze al enige overeenstemming vertoonden, konden ze nooit gekend worden.